ترکمنستان به وعده خود عمل نکرد/ سایه بحران گاز بر مناطق شمالی ای

ترکمنستان به وعده خود عمل نکرد/ سایه بحران گاز بر مناطق شمالی ایران‌

ترکمنستان به وعده افزایش صادرات گاز به ایران عمل نکرد

براساس اظهارات مسئولان نفتی و گازی دو کشور ایران و ترکمنستان قراربود در روزهای پایانی پاییز امسال خط لوله صادرات گاز ترکمنستان به ایران توسط روسای جمهور دو کشور به بهره برداری برسد که این امر تا کنون محقق نشده است

بر این اساس در حالیکه قراربود افزایش صادرات گاز ترکمنستان به میزان ۸ میلیون متر مکعب گاز در روز به  ایران از ابتدای سال میلادی جدید آغاز شود اما براساس شواهد موجود به نظر می رسد ترکمن‌ها تلاش دارند تا تجربه سال ۸۶ را بار دیگر تکرار کنند

این در حالی است که براساس برنامه ریزی های موجود بخش عظیمی از گاز زمستانی شهرهای شمال و شمالغرب  ایران هر ساله از صادرات گاز ترکمنستان به ایران تامین می شود.برهمین اساس در زمستان سال ۸۶ نیز وقتی ترکمنستان گاز صادراتی خود را به ایران بدون اطلاع قبلی قطع کرد شهرهای شمال و شمالغرب  ایران به قطع بلند مدت گاز و بحران شدید مواجه شدند به نظر می رسد عدم تحقق وعده ترکمن‌ها در زمستان امسال نیز در صورت کاهش دمای هوا مشابه سال ۸۶ باز هم کابوس سرما به مناطق شمالی  ایران باز می گردد .در این بین بسیاری از کارشناسان معتقدند ترکمنستان علاقه خود را برای همکاری بیشتر گازی با ایران از دست داده و دلیل این امر را سفر اخیر دو هیات چینی و روسیه ای به این کشور و امضای قراردادهای گازی بین این دو کشور با ترکمنها می دانند

پیش از این نیز قراربود توسعه میدان گازی « یول آتان » ترکمنستان به شرکت ایرانی پتروپارس واگذار شود که پس از انجام مذاکرات میان دو چینی‌ها و ترکمنها قرار شده است این میدان با سرمایه گذاری ۴ میلیارد دلاری چینی‌ها توسعه یابد

این در حالی است که در سفر چینی‌ها به ترکمنستان خط لوله ترکمنستان به چین که طولانی ترین خط لوله جهان به حساب می آید با حضور « هو جین تائو » رئیس جمهور چین افتتاح شد. از سویی دیگر دمیتری مدودیف رئیس جمهور روسیه نیز در سفر کاری به ترکمنستان با عقد قرارداد جدید گازی صدور گاز ترکمنستان به کشورش را امکان پذیر کرد . از اول ژانویه ۲۰۱۰ گاز ترکمنستان به مقدار ۳۰ میلیارد مترمکعب در سال به روسیه صادر خواهد شد . ولی از خط لوله جدید ترکمنستان به ایران که قرار بود تا پایان سال جاری افتتاح شود تابه حال خبری نیست

 ولادیمیر سوکور  کارشناس موسسه تحقیقی جیمز تاون فوندایش در واشنگتن معتقد است که بخشی از گاز دولت آباد که قرار است به ایران فروخته شود آن مقدار گازی است که پیش از این به روسیه صادر می شد و اکنون نیازمندی های ایران را تامین می کند. با توجه به اینکه ایران دومین کشور ذخایر گازی دنیا به حساب می آید چرا گاز وارد می کند سوکور به این سئوال چنین پاسخ می دهد : « در استان های شمالی ایران کمبود گاز هست و برای تامین آن این کشور نیاز شدیدی به گاز ترکمنستان دارد. برای ایران احداث خط لوله از جنوب که منابع گازی این کشور در آن واقع است به شمال بسیار پرهزینه است » .تا به حال نیازمندی های گازی ایران در شمال کشور بوسیله خط لوله کرپچه ـ کردکوی تامین شده که سقف آن حدود ۱۸ میلیارد متر مکعب در سال درنظر گرفته شده بود . ظرفیت خط لوله جدید نیز ۱۴ میلیارد مترمکعب گاز در سال برآورد می شود . به وسیله این دو خط لوله می توان برابر با آن مقدارگاز صادراتی ترکمنستان به روسیه در سال ۲۰۱۰ میلادی به ایران گاز صادر کرد

ساخت خط لوله دوم ترکمنستان به ایران ادامه دارد ولی آن گونه که پیش بینی می شد در موعد مقرر به پایان نرسید و دلایل عدم پایان نیافتن آن نیز از سوی مقامات هر دو کشور اعلام نشده است