ترکهای آذربایجان در ایران مورد توجه علمای دینی قرار گرفته است
بعد از انتخابات ریاست جمهوری برداشت مردم از حوادث بعد از آن به طور محسوس مختلف بود. مردم تهران و برخی از شهرهای بزرگ با شرکت در تظاهرات بر علیه دولت اعتراضات بزرگی به راه انداختند. اما مناطق قومی این کشور که شهرهای بزرگی در آن واقع است از شرکت در اعتراضات خودداری نمودند. گروههای مخالف تلاش بیشتر به خرج دادند تا این مناطق نیز به اعتراصات بپیوندند اما مردمان ساکن در این مناطق هیچ عکس العملی از خود نشان ندادند.
آنچه که بیش از دیگر نقاط ایران مورد اهمیت بود آذربایجان و مردم ترک ساکن در این منطقه بود که با شرکت در این اعتراضات می توانست نقش ساز باشد. با توجه به پیشینه تاریخی این منطقه مردم آذربایخان در تاریخ صد ساله ایران نقش اول را بازی کرده و در کل تاریخ ساز این کشور می باشد. اما ترکهای آذربایجان در حوادث بعد از انتخابات سکوت نموده و هیچ عکس العملی از خود نشان ندادند.
چند ماه پیش آیت الله منتظری یکی از مراجع بزرگ تقلید شیعیان جهان قبل از وفات خود در مورد احقاق حقوق ترکهای آذربایجانی ایران فتوایی صادر نمود. در این فتوا مبارزه مردم آذربایجان در راه احقاق حقوق خود مورد تشویق قرار گرفته شده بود. وی همچنین اصل 15 قانون اساسی ایران را که حقوق خواندن و نوشتن به زبان مادری را مورد تایید قرار می دهد را لازم الاجرا دانسته و از مسئولان کشور خواسته بود هر چه سریعتر این قانون را مورد اجرا قرار دهند.
فتوای آیت الله منتظری هیچ تاثیری در مبارزات ملی مردم آذربایجان ایجاد نکرد. با وجود این مراجع مختلف دینی به ادامه روش این مرجع تقلید فقید اعتقاد دارند. آیت الله بیات زنجانی یکی دیگر از مراجع تقلید و مخالف دولت احمدی نژاد با صدور فتوای جدیدی مبارزات مردم آذربایجان را برحق شمرده و آنها را به ادامه این مبارزات تشویق کرده است. وی بر عکس آیت الله منتظری مردم آذربایجان را به ادامه مبارزه دعوت نموده است. آیت الله بیات همچنین در مورد مناقشه قره باغ که زخم بزرگ همه ترکهای آذربایجان می باشد اعلام نظر نموده و دولت ایران را به دفاع از آذربایجانیها دعوت نموده است.
فتوای وی در جواب سوالی که در این زمینه به ایشان ارسال شده بود صادر شده است. آیت بیات در جواب سوال \"وظیفه شرعی ترکهای آذربایجان در قبال سیاست پان ایرانیستی، عدم احقاق حقوق ملی و جلوگیری از تحصیل به زبان مادری و نیز جلوگیری عمدی از توسعه مناطق آذربایجان چگونه باید باشد؟\" با اشاره به اصل 15 قانون اساسی نوشته بود که این قانون باید به طور کامل اجرا شود. هموطنان ترک نیز باید حقوق خود را مطالبه نمایند. طلب حقوق تکلیف اساسی تمام مسلمانان جهان است.
سوال دوم که به وی ارسال شده بود در مورد اشغال منطقه قره باغ آذربایجان شمالی توسط نیروهای ارمنی و آواره شدن مردم مسلمان این منتطقه بود. وی در جواب به این سوال نوشته بود که همه مسلمانان جهان و مقامات جمهوری اسلامی ایران باید از برادران شیعه و سنی مسلمان در جمهوری آذربایجان دفاع نمایند. این نه تنها به آذربایجان بلکه به کل عالم اسلام مربوط می شود. وظیفه تمام مسلمانان جهان است که از حق مردم آذربایجان در قره باغ دفاع نمایند.
از سوی دیگر رهبران اصلاح طلبان نیز به غیر از وعدهای خالی در مورد اجرای بندهای قانون اساسی چیز تازه ای به مردم آذربایجان نگفته اند. آنها نه تنها نمی توانند خواستهای اساسی مردم آذربایجان را اجرا نمایند حتی نمی توانند این خواستها را همانند دیگر شعارهای تبلیغاتی خود بر زبان بیاورند. از این رو روحانیون دینی با زمزمه ناقص از حقوق مردم آذربایجان قصد دارند که این ملت تاریخ ساز را به صحنه اعتراضات خیابانی بکشانند و قربانی خواستهای سیاسی خود کنند.
به به حالا آقایان به فکر آذربایجان و ملت تورک هم افتادنند.همین اقایان و دوستهای به اصطلاح خودشان که میگن مخالف همدیگر هستند باید قبول کنند که آذربایجان همراه ملت خودش تنها به فکر آینده بچه ها،جوانان،و اقشار دیگر ملت خود هستند پس هیچ یک از آقایان به اصطلاح رقیب به خود زحمت نداده و به فکر همراه کردن ملت آذربایجان با افکار راسیستی خود نباشند.یاشاسن آزادلغی یاشادان اینسانلار