قیمت بنزین؛ بیشتر از ۳۰۰ کمتر از ۶۰۰

قیمت بنزین؛ بیشتر از ۳۰۰ کمتر از ۶۰۰

طی روزهای اخیر مهمترین خبری که روی خروجی خبرگزاریها قرار گرفت و تبدیل به تیتر اصلی بسیاری از روزنامه ها شد، توافق مجلس با دولت در خصوص هدفمندی یارانه ها بود.

بر اساس این توافق، دولت هدفمندی را با همان ۲۰ هزار میلیارد تومان و در مدت ۹ ماه از سال یعنی از ابتدای تابستان اجرا خواهد کرد.این بدان معنی است که دولت باید، درآمدی که قرار بود طی یک سال کسب کند باید در ۹ ماه به دست آورده و در همان مدت هم به مردم بازگرداند، یعنی افزایش قیمتها اندکی بیش از آن می شود که مجلس در نگاه اول به تصویب رسانده بود.اما در میان کالاهایی که قطعاً مشمول افزایش قیمت خواهند شد و اتفاقاً در اولویت هم قرار دارد باید به بنزین اشاره کرد که با توجه به رشد روزافزون استفاده از خودروهای شخصی، از حساسیت ویژه ای برخوردار است. اینکه قرار است قیمت بنزین در سال ۸۹ و پس از هدفمندی، یعنی اول تابستان چند شود پرسشی است که حتی نمایندگان مجلس به دلیل واگذاری قیمت گذاری حاملهای انرژی به دولت از آن اطلاعی ندارند و دولت هم انگار قصد ندارد به این دلشوره مردم پایان دهد.

● اعلام نمی کنیم

البته آنها هم دلایل خاص خودشان را دارند که به نوعی قابل پذیرش هم هست، دولتی ها بر این باورند که با اعلام زودهنگام قیمت سوخت تنها به تورم انتظاری و بی جا دامن زده خواهد شد.دکتر سید شمس الدین حسینی، وزیر اقتصاد که سخنگویی دولت را هم در بخش اقتصاد برعهده دارد، تأکید می کند: قیمت بنزین و حاملهای انرژی تا پیش از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها تغییر نخواهد کرد. وی درباره سرنوشت اجرای سهمیه بندی بنزین نیز گفت: سهمیه بندی بنزین تا زمان اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها همچون روال گذشته ادامه خواهد داشت.اما ایرج ندیمی که سمت مشاور معاون پارلمانی رئیس جمهور را پس از نمایندگی مجلس برای خود برگزیده رک تر سخن می گوید و اظهار می دارد: آنچه برای دولت مهم است اینکه نمی خواهیم پیش از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها آن را اعلام کنیم و توافق ما در دولت آن است که زمان اجرا همان شبی باشد که آن را اعلام می کنیم و آن زمان قیمتها را نیز مشخص خواهیم کرد. وی در توضیح بیشتر از این تصمیم دولت گفت: برای آنکه از تبعات این مسأله جلوگیری کنیم زمان و قیمت را تا آن زمان اعلام نمی کنیم. ما می دانیم که اگر یک ماه زودتر مردم قیمتها را متوجه شوند ممکن است مشکلاتی در بازار ایجاد شود مثلاً برخی مصارف را زیاد کنند و یا ممکن است برخی چیزها ذخیره شود. نظام تبعات سهمیه بندی کردن بنزین را به خوبی تجربه کرده و خود را آماده کرده است.

● گمانه زنی قیمت

اما تعیین قیمت سوخت چیزی نیست که قابل محاسبه نباشد، مگر اینکه دولت بخواهد جدای از محاسبات عمل کند، درآمدی که دولت باید از بابت هدفمندی کسب کند ۲۰ هزار میلیارد تومان است و این رقم باید از محل کاهش یارانه ها یا به عبارتی افزایش قیمت کالاهای یارانه دار که از جمله مهمترین آنها سوخت است، تأمین کند.بنا بر همین اصل، برخی که دستی در کار دارند محاسباتی انجام داده اند که نزدیک به هم و حدود ۴۰۰ تا ۶۰۰ تومان برای بنزین را نشان می دهد.اما برخی دیگر نیز طبق محاسبات اعلام شده از سوی دولت به مجلس به رقمهای دیگری دست یافته اند، آنها معتقدند بر اساس بسته پیشنهادی دولت در جلسه مشترک با مجلس در خصوص اجرایی شدن لایحه هدفمند کردن یارانه ها، قرار است طی ۵ سال قیمت بنزین به سقف ۶۵۰ تومان در هر لیتر برسد که با استناد به اظهارات رئیس جمهور که قرار است قیمت بنزین هر سال ۲۰ درصد افزایش یابد، بنابراین امسال قیمت بنزین تا ۲۱۰ تومان در هر لیتر افزایش خواهد یافت.در عین حال مؤید حسینی صدر عضو هیأت رئیسه کمیسیون انرژی مجلس نیز در این باره می گوید: «کسب درآمد ۲۰ هزار میلیارد تومان از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها در ازای افزایش قیمت حاملهای انرژی، برای دولت؛ نرخ بنزین را تا ۶۰۰ تومان و نرخ گاز را تا ۶۰ تومان افزایش خواهد داد».

اما عماد حسینی، سخنگوی کمیسیون انرژی در این مورد اعتقاد دیگری دارد، این کارشناس حوزه انرژی خاطرنشان می کند: «با اجرایی شدن هدفمند کردن یارانه ها باید با قیمت ۴۰۰ تومانی بنزین آزاد کار را ادامه دهیم و سهمیه بندی را هم به همان صورت دنبال کنیم و اگر هم قرار است اضافه قیمتی در بنزین وجود داشته باشد بهتر است بر روی بنزین سهمیه بندی شده اعمال شود.» حسینی درباره قیمت ۶۰۰ تومانی برای بنزین آزاد گفت: «قیمت ۶۰۰ تومانی بنزین شرایط خوبی را به وجود نخواهد آورد. ما باید به تبعات این مسأله فکر کنیم.

«من تصور نمی کنم که دولت بخواهد قیمت بنزین آزاد را افزایش دهد، ممکن است قیمت بنزین سهمیه افزایش پیدا کند اما احتمالاً بنزین آزاد تغییری نخواهد کرد.»

در همین حال رئیس ستاد تحول صنایع نیز به عنوان یک مقام دولتی اظهار می دارد: در صورتی که قرار باشد درآمد ۲۰ هزار میلیارد تومانی هدفمند کردن یارانه ها در طول یک سال محقق شود، می توان حداکثر قیمت بنزین را ۴۰۰ تومان بابت هر لیتر در نظر گرفت ولی اگر قرار شود این درآمد در شش ماه محقق شود، قیمت بنزین بالاتر از رقم قبلی خواهد بود. وی تصریح می کند: درآمد ۲۰ هزار میلیارد تومانی تنها با بنزین لیتری ۶۰۰ تومان، نفت گاز ۲۰۰ تومان و نفت کوره ۱۵۰ تومان و بدون اصلاح قیمت سایر حاملهای انرژی قابل تأمین است و دیگر نیازی به افزایش قیمت در سایر بخشها نیست. تمام اینها در حالی است که وزیر نفت که پیش از این در گفتگو با خبرنگار ما قیمت ۵۵۰ تومان را برای هدفمندی اعلام کرده بود، در اظهاراتی که طی روزهای اخیر داشت به رقم دیگری اشاره کرده و می گوید: برای تعیین نرخ فروش هر لیتر بنزین ابتدا باید این تصمیم صورت گیرد که دولت قصد دارد بنزین را به قیمت واقعی به فروش برساند و یا قیمت تمام شده را مبنای محاسبه قرار می دهد. وزیر نفت افزود: در صورت عرضه بنزین به قیمت واقعی، نرخ هر لیتر آن حدود ۷۰۰ تومان خواهد بود اما در محاسبه قیمت تمام شده از آنجا که ارزش نفت خام و مالیات بر ارزش افزوده محاسبه نمی شود، نرخ هر لیتر بنزین پایین تر خواهد بود.

● محاسبه مرکز پژوهشها

چندی قبل مرکز پژوهشهای مجلس نتیجه تحقیقاتش در مورد تأثیر هدفمندی بر قیمت سوخت را منتشر کرد که البته سناریوهای مختلفی را در برمی گرفت، در حال حاضر با توجه به تصویب رقم ۲۰ هزار میلیارد تومانی بد نیست نگاهی به نتایج آن در مورد قیمت بنزین داشته باشیم.بر اساس مطالعات مرکز پژوهشهای مجلس، دولت در سناریوی درآمد ۲۰ هزار میلیارد تومانی قیمت بنزین، نفت گاز، نفت کوره، نفت سفید، گاز مایع، گاز طبیعی و برق به ترتیب ۴۰۰ تومان ، ۱۵۰ تومان، ۱۰۰ تومان، ۱۵۰ تومان، ۸۰ تومان، ۷۰ تومان و ۴۰ تومان می شود. این سناریو می گوید؛ قیمت فرآورده با مالیات و عوارض قانونی حاملهای انرژی به ترتیب بنزین ۵۲۰ تومان، نفت گاز ۱۶۵ تومان، نفت کوره ۱۰۵ تومان، نفت سفید ۱۶۵ تومان، گاز مایع ۸۰ تومان، گاز طبیعی ۷۰ تومان و برق ۴۰ تومان می شود.